Türkiye, kıyı uzunluğu açısından dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir. Jeopolitik özelliğinden dolayı deniz yolu Türkiye için yük ve yolcu taşımacılığında önemli bir yere sahiptir. Marinalar, kargo limanları vb. tüm liman türlerini dahil edecek olursak, ülkede 180’den fazla liman var. Ama en büyüğü hangileri?
İzmit Limanı
İzmit olarak da bilinen Kocaeli, Türk sanayisinin üretim üssü olmasının yanı sıra Türkiye’nin ve Avrupa’nın en önemli liman kentlerinden biridir. İzmit Limanı farklı ölçeklerde 35 tesise ev sahipliği yapmaktadır. Elleçleme açısından İzmit, 72 milyon ton ile Avrupa’nın yedinci büyük limanıdır.
Marmara Denizi’nin doğusunda yer alan İzmit Körfezi, bölgedeki sanayi kuruluşlarında üretilen malların dünyaya dağıtılmasında önemli bir role sahiptir.
Antik çağlardan beri aktif bir ticaret merkezi olan İzmit, limanlarında yılda ortalama 10 bin gemiyi ağırlıyor.
Haydarpaşa Limanı
Haydarpaşa Limanı, İstanbul’un güzelliklerinden sadece bir tanesidir. Vapur yollarında vazgeçilmez bir manzara ve İstanbul Boğazı’nın ayrılmaz bir parçasıdır. Ambarlı’dan sonra yıllık altı milyon ton kargo ile İstanbul’un en büyük limanıdır. Kargo limanı, ro-ro ve konteyner terminali olarak hizmet vermektedir.
Limanın yapımına 1899 yılında Anadolu Bağdat Demiryolları Şirketi tarafından başlandı. 1924 yılından itibaren Demiryolları İşletmesi’nin kontrolündedir.
Motorlu tekne servisi, kargo/kuru yük, konteyner, genel kargo, ro-ro ve genel kargo/yolcu için 21 yataklı iki büyük iskeleye sahiptir. En uzun rıhtım, 400 metreden uzun olan genel kargo/kuru yük rıhtımıdır.
Haydarpaşa Limanı’nın daha çevreci ve sürdürülebilir olması için 2023 yılına kadar tamamlanması beklenen bazı çalışmalar da var.
Trabzon Limanı
Trabzon Limanı, dünyanın en büyük iç denizi olan Karadeniz kıyısında yer almakta olup, İran ve Irak’a yapılan transit ticarette önemli bir role sahip olup, bir Serbest Bölge alanıdır.
Yıllık 5 milyon ton kapasitesi ve 3,5 ton depolama alanı ile Doğu Karadeniz Bölgesi’nin en büyük limanıdır. Yılda yaklaşık 650 gemi limanı ziyaret etmektedir.
Derince Limanı
Kocaeli’nin Derince ilçesinde bulunan liman, 1900 yılında Anadolu Bağdat Demiryolları tarafından yaptırıldıktan sonra 1904 yılında faaliyete geçmiştir.
Liman, İzmit Sanayi hinterlandının ithalat ve ihracat kapısı olması nedeniyle ekonominin değerli parçalarından biridir. 1992 metre iskele uzunluğuna sahip olup, yıllık gemi kapasitesi 862 tondur. Limanın coğrafi olarak da otomotiv sanayinin bulunduğu bölgeye yakın olması avantaj sağlıyor.
İzmir Limanı
Alsancak Limanı olarak da bilinir ve İzmir Körfezi’nde bulunur.
Tarihsel olarak, İzmir her zaman ticaret için önemli bir şehir olmuştur. Osmanlı döneminde İzmir önemli bir limandı ve ilk rıhtım 1869’da yapıldı. Ancak limanın modern hali 1959’da açıldı. Bugün İzmir Limanı en gelişmiş limanlardan biridir.
Batı Avrupa ile Kuzey Afrika arasında yer alan, altyapı, ekipman, karma mal, dökme katı, sıvı yük yükleme ve boşaltma, Ro-Ro ve yolcu hizmetleri vermektedir.
2959 metre iskele uzunluğuna ve yılda varabilen 3500’den fazla gemi kapasitesine sahiptir.
Samsun Limanı
Karadeniz kıyısının orta kesiminde yer alan Samsun Limanı, ideal konumu sayesinde İran’a yapılan ithalat yükleri ve transit trafiğinde ve Türkiye ile kuzey ülkeleri arasındaki Ro-Ro hatlarında önemli rol oynamaktadır.
Yılda 1.130 gemi kapasiteli olup iskele uzunluğu 1756 metredir.
İskenderun Limanı
İskenderun Limanı Akdeniz’de yer almaktadır. Başlangıçta projesi Osmanlı Devleti’nin talebi doğrultusunda planlanmış, ancak Birinci Dünya Savaşı’nın getirdiği zorluklar nedeniyle bu niyetler suya düşmüştür. İşgal yıllarında ilk iç limanı inşa eden Fransız hükümetiydi. Hatay Cumhuriyeti’nin ilanından ve daha sonra Türkiye ile birleşmesinden sonra, Türk hükümeti limanın kontrolünü ele geçirdi. O zamandan beri, limanda bol miktarda genişleme meydana geldi.
Bugün 1.426 metre rıhtım uzunluğuna ve yıllık 640 gemi kabul kapasitesine sahiptir.
Bandırma Limanı
Ticaret açısından tarihi bir öneme sahip olan Bandırma’nın orijinal limanı binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Limanın modern hali ise 1924 yılında yapılan Belediye İskelesi ile faaliyete geçmiştir. Bu iskelenin özelliği ise Türkiye’de ilk kez Reşit Bey adlı bir Türk Mühendisi tarafından beton blok sistemle yapılmış olmasıdır.
İskele uzunluğu 2 bin 788 metre olan Bandırma Limanı’nın kapasitesi 2 milyon 771 bin ton. Tahıl silosu 34 bin ton civarında. Yıllık 4.280 gemi kabul kapasitesine sahiptir.
Mersin Limanı
Türkiye’nin en büyük limanlarından biri olan Mersin Limanı, Türkiye’nin Akdeniz’e açılan ana kapısıdır.
Pamuk ihracatına olan ihtiyaç nedeniyle Mersin her zaman ön planda olmuştur. Bu nedenle, tarih boyunca Mersin’de bir liman inşa etmeye çalışan birçok işletmenin olması şaşırtıcı değildir. Ancak ülkede yaşanan çalkantılı yıllar, liman inşaatının hayata geçmesinin ertelenmesine neden oldu. Son olarak, ilk iskele 1958’de, sonuncusu ise 1961’de kullanıma açıldı.
Bugün 21 yanaşma yeri bulunan liman, 30 gemiye yük yükleme ve boşaltma hizmeti verebilmektedir. Yıllık elleçleme kapasitesi 9 milyon ton dökme yük ve 2,6 milyon ton konteynerdir.
Ambarlı Limanı
Ambarlı Limanı konteyner hacmi bakımından Türkiye’nin en büyük, yük tonajı bakımından ise beşinci büyük limanıdır.
İstanbul’un ilk özel limanı olan Ambarlı Limanı, İstanbul ve Marmara Bölgesi hinterlanda sahip olup, aynı zamanda Karadeniz limanlarına giden kargolar için bir transit limanıdır. Ambarlı Limanı’na boyları 300 metreyi geçen gemiler yanaşabilmektedir.